Van botten naar bouillonblokjes
In deze tijd van het jaar, waarin velen weer lopen te snotteren en de griepgolven door het land trekken, grijpen we soms terug naar oude remedies (als we ze nog weten). Een daarvan is kippensoep. Het huisgemaakte ‘medicijn’ dat generaties lang werd geprezen om zijn helende eigenschappen. Maar werkt kippensoep tegenwoordig nog steeds zo goed als vroeger? Of is er iets fundamenteels veranderd aan dit geliefde middeltje? Wat weet de moderne moeder niet, dat oma wel wist?
Vroeger deed kippensoep wonderen.
Wie herinnert zich niet dat warme kommetje kippensoep van vroeger? Als je ziek was, maakte je moeder of oma een pan dampende soep, getrokken van kip, botten, en een flinke hand groenten. Het voelde verwarmend, troostend en helend.
Waarom de kippensoep van vroeger werkte.
De traditionele kippensoep werd gemaakt door botten en kippenvlees urenlang zachtjes te laten trekken in water, vaak met groenten zoals wortels, ui en selderij en kruiden als knoflook, kruidnagel en laurier. Dit proces was niet alleen een kwestie van smaak. Het haalde essentiële voedingsstoffen uit de botten, het beenmerg, de groenten en kruiden. Deze voedingsstoffen maakten de soep niet alleen lekker, maar ook voedzaam en herstellend.
De kracht van traditionele kippensoep
Bij het trekken van de bouillon lossen calcium, magnesium, fosfor en kalium uit de botten op in de soep. Deze mineralen zijn essentieel voor sterke botten, gezonde spieren en een goed functionerend zenuwstelsel.
Tijdens het koken breekt het collageen in de botten af tot gelatine. Dit ondersteunt gewrichten, bevordert de elasticiteit van de huid en helpt de darmwand te versterken. Collageen bevat ook aminozuren zoals glycine, die ontstekingen remmen en het immuunsysteem versterken.
Het beenmerg in de botten is rijk aan vetzuren, vitaminen (zoals vitamine A en K2) en immuun ondersteunende stoffen. Merg is heel rijk aan vet en eiwit. Echte bouillon levert je dus ook energie. Deze voedingsstoffen bevorderen herstel en helpen je lichaam sterker te worden.
Omdat de soep langzaam wordt gekookt, zijn de vrijgekomen voedingsstoffen makkelijk opneembaar, zelfs voor iemand met een zwakke maag.
De combinatie van voedingsstoffen, warmte en hydratatie maakt traditionele kippensoep een krachtig herstellend middel.
de kippensoep van nu is een lege imitatie.
Fast forward naar vandaag en we nemen kippensoep uit een pakje of van een bouillonblokje. Wat vroeger een voedzaam huismiddeltje was, is nu vaak gedegradeerd tot een ‘smakeloze’ imitatie, geladen met zout, smaakversterkers en kunstmatige toevoegingen.
Wat mist de moderne soep en wat heeft het teveel?
In plaats van natuurlijke mineralen uit botten bevat instant kippensoep vaak niets meer dan zout en kunstmatige aroma’s. Essentiële voedingsstoffen zoals calcium en magnesium zijn volledig afwezig.
De bouwstenen gelatine en collageen waar het lichaam behoefte aan heeft worden niet toegevoegd in fabriekssoeps. Je mist daardoor de voordelen voor je gewrichten, huid, darmwand en spijsvertering.
Daar voor in de plaats zitten Kant-en-klare soepen boordevol kunstmatige smaakstoffen, conserveermiddelen en stoffen met E-nummers zoals MSG (mononatriumglutamaat). Hoewel MSG de smaak versterkt, kan het bij sommige mensen hoofdpijn, misselijkheid en onrust veroorzaken. Langdurige consumptie van te veel MSG kan ook bijdragen aan metabole ontregeling.
Instant soep bevat vaak schrikbarende hoeveelheden geraffineerd zout. Zout op zichzelf is niet het probleem. Natuurlijke zoutbronnen, zoals zeezout en Himalayazout, bevatten naast natriumchloride (NaCl) ook andere mineralen, zoals kalium, magnesium en calcium. Deze mineralen werken samen om een gezonde balans in het lichaam te behouden. Geraffineerd zout daarentegen bestaat vrijwel volledig uit puur NaCl, ontdaan van andere essentiële mineralen. Het frequent consumeren van geraffineerd zout, zoals in instantsoep, kan de mineralenbalans verstoren, met name de verhouding tussen natrium en kalium. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op hypertensie en andere gezondheidsproblemen.
In de natuur wordt zout nooit los van andere mineralen geconsumeerd – een belangrijk detail dat in bewerkte voedingsmiddelen vaak wordt genegeerd.
Schade door nepsoep
Het probleem is meer dan alleen een gemiste kans. Instant kippensoep kan zelfs schadelijk zijn. Door de hoge hoeveelheden natrium, kunstmatige toevoegingen en gebrek aan echte voedingswaarde draagt het niets bij aan je herstel en kan het uiteindelijk je gezondheid schaden.
Hoe breng je de echte kippensoep terug?
Gelukkig is het niet moeilijk om de helende kracht van traditionele kippensoep terug te brengen in je keuken. Het vergt alleen wat tijd en geduld. Elke soep en dus ook kippensoep begint met het trekken van bouillon.
Het recept
Ingrediënten
- Botten (bijvoorbeeld een heel kippenkarkas voor kippenbouillon of runderschenkel voor runderbouillon)
- 2 uien
- 3 stengels bleekselderij
- 3 wortels
- Resten groente / snijafval (als je die hebt bewaard)
- Een paar peperkorrels
- Een paar kruidnagels
- 2 blaadjes laurier
- Paar teentjes knoflook
- Verse kruiden zoals: lavas (maggiplant ) bieslook, selderij, peterselie
- Voeg ontstekingsremmende kruiden zoals tijm, rozemarijn en gember toe voor extra voordelen.
Bereiding
De bereiding van bouillon is heel simpel. Het enige dat je echt nodig hebt is een beetje geduld.
Neem een grote pan, doe daar alle ingrediënten in samen met ongeveer 2,5 – 3 liter water. Draai het vuur helemaal laag net voordat het gaat koken. Laat dit geheel trekken voor 6 – 8 uur.
Als de bouillon een beetje is afgekoeld giet je de bouillon door een zeef en kan je het ongeveer een week in de koelkast bewaren. Je kan de bouillon helemaal laten afkoelen voor je het gaat zeven. Je zal zien dat er dan veel meer vet achterblijft in de zeef. Je krijgt zo een bouillon met minder vet, maar ook minder voedingswaarde. Zonde!
De basis
Je hebt nu een prachtige basis voor soepen en sauzen gemaakt! Soep is bijvoorbeeld een goede manier om makkelijke meer groente binnen te krijgen.
TIP! Maak een grote batch, want je kunt de soep invriezen in porties, zodat je altijd een gezonde maaltijd paraat hebt. Of lekker een beetje extra voor het weekend.
Conclusie
De kippensoep van vroeger was een krachtig medicijn, boordevol voedingsstoffen en gezonheidsbevorderende eigenschappen. De moderne varianten uit een pakje of blokje bieden niets van die voordelen en kunnen je gezondheid zelfs schaden door hun overdaad aan zout, msg en kunstmatige toevoegingen. Door zelf een pan traditionele kippensoep of een andere bouillon/soep getrokken uit echte botten en groente te maken, breng je niet alleen de smaak van vroeger terug, maar ook de gezondheidsvoordelen.
Dus zeg nee tegen de instant variant en omarm de tijdloze kracht van echte, voedzame kippensoep. Jouw lichaam zal je dankbaar zijn!
